ممکن است ما به طور منظم ورزش کنیم و یا به تغذیه‌مان بسیار اهمیت بدهیم. احتمالا زندگی سالم سخت‌ترین کاری نیست که ما در زندگی خود انجام می‌دهیم اما نیاز به مراقبت و هوشمندی زیادی دارد. یکی از این هوشمندی‌ها در رابطه با سلامت زنان، توجه به چکاپ ضروری زنان است. چکاپ‌هایی که ما باید در طول زندگی خود بسته به سن‌مان انجام دهیم.
چکاپ زنان چیست و چرا مهم است؟
چکاپ کامل زنان می‌تواند بیماری‌ها سخت و دردناک را در زمانی که قابل درمان هستند تشخیص دهد، و در بسیاری از موارد، از مشکلات جدی سلامتی که در صورت کنترل نشدن یک وضعیت پزشکی ممکن است ایجاد شود، جلوگیری کند. همانطور که گفتیم لیست چکاپ کامل زنان بسیار به سن ما بستگی دارند، اما این لیست آزمایش چکاپ ضروری برای سلامتی زنان شامل چه مواردی هستند؟
بهترین زمان برای چکاپ زنان؛ لیست آزمایش چکاپ ضروری زنان بین ۲۰ تا ۳۰ سالگی
لیست آزمایش‌های چکاپ کامل زنان
۱-معاینه لگن و تست پاپ اسمیر را از یاد نبریم!
در لیست آزمایشات ضروری زنان اولین چکاپ ضروری که می‌توانیم به آن اشاره کنیم پاپ‌اسمیر است. صرف نظر از سابقه روابط جنسی، زنان ۲۱ ساله و بالاتر بهتر است هر سه سال یکبار آزمایش پاپ اسمیر را انجام دهند. آزمایش پاپ‌اسمیر به دنبال پیدا کردن علائم سرطان دهانه رحم در زنان است. ممکن است پزشک به ما اجازه دهد بعد از سه تست پاپ اسمیر متوالی، پاپ اسمیر را به ندرت انجام دهیم. در زنان مسنی که آزمایش HPV آن‌ها منفی است حتی فاصله تست‌های پاپ اسمیر بیشتر هم می‌شود.
ضروری است که بیماری‌های مقاربتی را جدی بگیریم و آزمایش‌های لازم (STD)در این زمینه را انجام دهیم.
۲- چکاپ ضروری زنان: غربالگری سرطان سینه ضامن سلامتی ما
دومین آزمایش چکاپ ضروری زنان، غربالگری سینه است. غربالگری سرطان سینه شامل معاینات بالینی و غربالگری ماموگرافی است. اگر اعضای خانواده‌مان مبتلا به سرطان سینه هستند، پزشک ما را غربالگری می‌کند تا ببیند آیا در معرض خطر ابتلا به انواع خطرناک‌تر سرطان سینه که با ژن‌های خاصی (BRCA1 یا BRCA 2) مرتبط‌اند، هستیم یا نه. اگر در معرض خطر هستیم، پزشک ممکن است مشاوره ژنتیک یا آزمایش BRCA را توصیه کند.
۳- چکاپ ضروری زنان: تست HPV، شناسایی این ویروس خاموش
چکاپ ضروری زنان دیگر تست HPV است. بین سنین ۲۰ تا ۳۰ سال، بهتر است ما غربالگری پاپ و HPV را انجام دهیم تا یک وقت درگیر سرطان دهانه رحم و ویروس‌های متنوع HPV نشویم. زنان ۳۰ تا ۶۵ ساله که تست پاپ اسمیر دادند و HPV منفی دارند، تنها باید هر پنج سال یکبار غربالگری مجدد کنند.
۴-چکاپ ضروری زنان، تست کلسترول، کاری مداوم و تمام‌نشدنی
تست کلسترول نیز جزو آزمایش‌های چکاپ ضروری زنان در این لیست است. اگر بالای ۲۰ سال سن داریم بهتر است یک چکاپ اولیه برای آگاهی از سطح کلسترول و تری گیلیسیرید خود انجام دهیم. انجمن قلب حتی توصیه می‌کند که زنان از ۲۰ سالگی به بعد هر ۴ سال یکبار کلسترول خود را چکاپ کنند. پس از ۴۵ سالگی غربالگری مهم‌تر هم می‌شود چرا که خطر بیماری‌های قلبی از ۴۵ سالگی به بعد افزایش می‌یابد. انجام چکاپ‌های ضروری در سنین بالاتر و بازه ۴۵ تا ۶۵ به سلامت میانسالی ما کمک بسیار بزرگی می‌کند. اگر ما ۲۰ سال به بالا هستیم و در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های قلب و عروق هستیم یا این بیماری‌ها را پشت سر گذاشتیم چکاپ برای ما ضروری‌تر نیز است.
در زمینه سلامتی بیشتر بخوانیم: ۹ عادت غذایی که اخلاق‌تان را بهتر می‌کند
۵-چکاپ بینایی مهم‌تر از آنچه که فکر می‌کنیم
خیلی خوب است که معاینه اولیه بینایی‌مان را در سن ۱۸ سالگی و سپس هر دو سال یک بار تا ۶۰ سالگی ادامه دهیم، مگر اینکه مشکلی مانند دیابت داشته باشیم. از سن ۶۱ سالگی، باید یک معاینه سالانه بینایی انجام دهیم.
۶- چکاپ فشار خون از کودکی تا پیری همراه ماست
فشار خون بالا با بیماری قلبی، دیابت و افزایش احتمال حمله قلبی و سکته مرتبط است. اکثر پزشکان این غربالگری را با کودکان چاق در سن ۲ سالگی آغاز می‌کنند، سپس به بررسی سالانه ادامه می‌دهند.
۷- چکاپ بدنی، ارزیابی دقیق اندام‌ها
بین ۲۰ تا ۳۰ سالگی آنچه که بسیار مهم است چکاپ بدنی است. چکاپ بدنی به معنی ارزیابی دقیق وضعیت ما از سر تا پای‌مان است یعنی ارزیابی از:
قد
وزن
شاخص توده بدنی (BMI)
چکاپ ضروری زنان بین ۴۰ تا ۶۰ سالگی
توجه داشته باشیم تست‌هایی که برای ۲۰ تا ۴۰ سالگی گفتیم، در ۴۰ تا ۶۰ سالگی نیز ادامه پیدا می‌کند. فقط زمان آن‌ها برای فرد ۴۰ تا ۶۰ ساله متفاوت است. از جمله چکاپ بینایی، تست کلسترول، غربالگری سینه، تست HPV و… اما نیاز است تا چند چکاپ دیگر را به لیست بالا اضافه کنیم.
۸- با چکاپ پوست، از سرطان پوست جلوگیری کنیم
برای تشخیص زودهنگام سرطان پوست، از ۱۸ سالگی در صورت بروز خال‌های مشکوک پوستی، چکاپ پوست آغاز می‌شود. اما در غیر این صورت از ۴۵ سالگی بهتر است چکاپ پوست را براساس توصیه پزشک شروع کنیم. غربالگری توسط یک متخصص پزشکی بر اساس نشانه‌های خطر در بیمار انجام می‌شود.
عوامل بروز سرطان پوست یا آسیب به پوست ممکن است:
قرار گرفتن در معرض نور خورشید
سابقه خانوادگی سرطان پوست
پوست روشن
وجود چندین خال غیر معمول
سابقه چندین آفتاب سوختگی تاول‌زا، به ویژه در کودکی
۹- چکاپ سرطان روده بزرگ، بخش جدانشدنی زندگی ما
پس از ۵۰ سالگی، بهتر است غربالگری سرطان روده بزرگ را آغاز کنیم. آزمایشات احتمالی عبارتند از:
آزمایش مدفوع سالانه
سیگموئیدوسکوپی انعطاف‌پذیر (هر پنج سال یکبار)
کولونوسکوپی (هر ۱۰ سال یکبار)
کولونوسکوپی توموگرافی کامپیوتری (هر پنج سال یکبار)
اگر در معرض خطر بالای سرطان روده بزرگ هستیم، ممکن است بیشتر به غربالگری نیاز داشته باشیم. ما باید تا سن ۷۵ سالگی برای این مورد غربالگری شویم.
چکاپ زنان پس از ۶۵ سال چه کنیم؟
اگر ۶۵ سال یا بیشتر سن داریم، چکاپ‌ها احتمالا نقش پررنگ‌تری در زندگی ما بازی خواهد کرد. مثلا چکاپ فشار خون هرسال ضروری است و یا چکاپ کلسترول که هر ۳ سال یکبار بهتر است انجام شود و حتی اگر کلسترول ما غیرنرمال بود فاصله چکاپ نیز کاهش می‌یابد. اما بد نیست به لیست بالا یک مورد دیگر را نیز اضافه کنیم
۱۰- چکاپ تراکم استخوان باعث جلوگیری از پوکی استخوان می‌شود
زنان ۶۵ ساله و بالاتر نیاز است که از نظر پوکی استخوان چکاپ شوند. به غیر از خطر شکستگی بالا و همچنین کندی ترمیم استخوان در این سنین، پوکی استخوان در میان زنان شایع‌تر است. چکاپ تراکم استخوان یکی دیگر از تست‌هایی است که پس از ۶۵ سالگی هم‌سفر ما می‌شود.
بیشتر درباره میانسالی بخوانید: سلامت اجتماعی میانسالی در زنان
چکاپ‌های دیگری که می‌توانیم گوشه‌چشمی به آن‌ها داشته باشیم
چکاپ‌هایی که در بالا به آن اشاره کردیم لیست چکاپ‌های ضروری زنان بودند. اما چکاپ‌های دیگری هستند که بنابر تشخیص دکتر و بروز علائم می‌توانیم انجام دهیم.
تست دیابت، شیرینی بیش از حد باعث تلخ‌کامی می‌شود
اگر در معرض خطر بالای دیابت هستید، ممکن است لازم باشد از ۴۰ سالگی هر سه سال یک بار برای دیابت غربالگری شویم. اگر فشار خون ما بیش از ۱۳۵/۸۰ باشد یا سطح کلسترول‌مان بالا باشد، ممکن است پزشک ما را از نظر دیابت نوع ۲ غربالگری کند.
عوامل خطر دیابت عبارتند از:
عدم تحرک بدنی
چاقی شدید
داشتن یکی از بستگان درجه یک مبتلا به دیابت
تست افسردگی را هم جدی بگیریم
بر اساس پژوهش‌های مرکز بیماری‌های روانی آمریکا زنان ۷۰ درصد بیشتر از مردان در معرض افسردگی هستند. به خاطر داشته باشید ورود به دوره میانسالی میزان ابتلا به افسردگی را بیشتر خواهد کرد. اگر علائم زیر را دارید ممکن است که دکتر از شما بخواهد که تست افسردگی بدهید:
مشکلات خواب
تحریک‌پذیری
از دست دادن میل یا علاقه جنسی
سستی و بی‌حالی
از دست دادن علاقه به فعالیت‌های روزمره
خودمراقبتی راز سلامتی ما در جوانی و میانسالی
این لیست چکاپ‌های ضروری زنان که به آن‌ها اشاره کردیم بسیار می‌تواند در سلامت جسم و روان ما در بلندمدت مخصوصا در دوره میانسالی تاثیر‌گذار باشد. علاوه بر این چکاپ‌های ضروری زنان، آنچه که مهم است مراقبت از خودمان در هرحالی است. خودمراقبتی هم چکاپ‌ها و هم تغذیه سالم را در نظر دارد و همچنین از روح و روان ما نیز غافل نمی‌شود. شاید برای زندگی سالم و نشاط‌بخش ما بیش از هرچیز به خودمراقبتی نیاز داریم. آن هم در روزگاری که ما را به سمت خودتخریبی سوق می‌دهد.
منبع: healthline
