فرقی نمی‌کند زمینه ژنیتیکی و خانوادگی سرطان سینه داشته باشیم یا نه؛ بهتر است معاینه سرطان سینه (BSE) ) را به عنوان روتین ماهانه خودمراقبتی بعد از سن بلوغ در برنامه خود داشته باشیم؛ بررسی سلامت پستان‌ها، فرآیندی ضروری است که بخشی از آن می‌تواند به صورت ماهانه و منظم توسط خودمان انجام شود و هزینه یا زمان خاصی هم نمی‌برد.
در واقع معاینه پستان توسط خودمان یک روش غربالگری خانگی و راحت است که می‌توانیم در خانه برای بررسی توده‌های خوش‌خیم یا بدخیم پستان انجام دهیم. این روش یک تکنیک مکمل برای چکاپ‌هایی مثل ماموگرافی است که توصیه می‌شود سالانه برای تشخیص سرطان سینه انجام شود.
چرا انجام معاینه سینه در منزل مهم است؟
سرطان سینه در صورت تشخیص زودهنگام نشانه‌ها به راحتی قابل کنترل خواهد بود. در واقع بیشتر زنانی که در مراحل پیشرفته سرطان سینه متوجه بیماری خود شده و دچار پروسه سخت درمان می‌شوند، در صورت آگاهی زودتر از اهمیت خودآزمایی پستان و داشتن آگاهی در مورد نشانه‌های اولیه، احتمالا می‌توانستد ریسک بیماری را کم کرده و درمان آن را آسان‌تر کنند. انجام چکاپ‌های ضروری زنان یکی از مواردی است که می‌تواند به شما در این مورد کمک بسیاری کند.
روش خانگی معاینه پستان؛ به بدن‌تان حساس باشید
بدن آگاهی تمرینی است که با انواع ورزش، مدیتشن و یوگا به دست می آید: اما برای مراقبت ویژه‌تر از بدن‌مان، مثلا سلامت سینه، لازم است آگاهی و دانش بیشتری کسب کنیم. علائم سرطان سینه می‌تواند در افراد مختلف فرق کند. برخی افراد اصلاً هیچ علایمی ندارند. پس با معاینه پستان به صورت ماهانه، آزمایش‌های چکاپ زنان و ماموگرافی را نباید حذف کرد؛ با این حال، خودآزمایی پستان کمک می‌کند تا خودمان با شکل، اندازه و بافت طبیعی سینه‌های خود آشنا شویم؛ این مهم است چون حتی اگر در مورد علایم سرطان پستان دانش و اطلاعاتی نداشته باشیم، با درک وضعیت طبیعی سینه، هر اتفاق غیرطبیعی را متوجه خواهیم شد.
بیشتر بخوانیم: سندرم خستگی مزمن بیماری شایع در زنان
علائم هشداردهنده سرطان سینه
- توده جدید در سینه یا زیر بغل.
- ضخیم شدن یا تورم بخشی از سینه.
- تحریک شدگی یا گودی پوست سینه.
- قرمزی یا پوسته پوسته شدن پوست در ناحیه نوک سینه یا سینه.
- کشیدگی نوک پستان یا درد در ناحیه نوک پستان.
- ترشحات غیرعادی از نوک سینه به غیر از شیر مادر، از جمله خون.
- هر گونه تغییر در اندازه یا شکل سینه.
- درد در هر ناحیه از سینه.
به خاطر داشته باشیم که این علائم ممکن است با سایر بیماری‌هایی که سرطان نیستند نیز رخ دهند. در صورتی یک یا چند علایم هشداردهنده سینه را در معاینه پستان‌ها مشاهده کردید بهتر است برای اطمینان به یک پزشک زنان مراجعه کنید.
چکاپ ضروری زنان؛ معاینه پستان برای آگاهی از سرطان سینه
آزمایش چکاپ کامل زنان می‌تواند بیماری‌ها سخت و دردناک را در زمانی که قابل درمان هستند تشخیص دهد، و در بسیاری از موارد، از مشکلات جدی سلامتی که در صورت کنترل نشدن یک وضعیت پزشکی ممکن است ایجاد شود، جلوگیری کند. کافی است یک روز مشخص را در تقویم خود علامت بزنیم و هر ماه همان روز به این کار اختصاص دهیم. بهترین زمان برای انجام چکاپ، چند روز پس از پایان پریودی است. چرا که تغییرات هورمونی می‌تواند بر اندازه و احساس سینهها تأثیر بگذارد؛ بنابراین بهتر است وقتی سینهها در حالت عادی خود قرار دارند، معاینه پستان‌ها را انجام دهیم. زنانی که در دوره یائسگی به سر می‌برند و قاعدگی ندارند هم باید یک روز خاص را برای معاینه ماهانه پستان انتخاب کنند، مانند روز اول هر ماه.
همچنین باید یک دفترچه یادداشت برای این کار اختصاص دهیم. این به ما کمک می‌کند هرگونه تغییراتی را که در سینه‌های خود مشاهده کرده‌ایم، یادداشت و ضبط کنیم. استمرار این کار مهم است و یادداشت‌برداری منظم ذهن ما را برای عادت‌سازی هم آماده می‌کند.
بیشتر بخوانیم: برنامه خودمراقبتی مختص خودمان را نویسیم
چگونه می‌توان خودآزمایی سرطان سینه را انجام داد؟
معاینه پستان دو مرحله دیداری و لمسی دارد. در مرحله دیداری با دانستن علایم غیرعادی می‌توانید آن‌ها را در ظاهر سینه شناسایی کنید.
مرحله اول: مشاهده دقیق ظاهر پستان
با ایستادن در مقابل آینه در حالی که دستان‌تان در دو طرف بدن قرار دارد شروع کنید. بعد از بررسی ظاهر سینهها را برای موارد زیر بازرسی کنید:
- تغییر در اندازه، شکل یا تقارن
- کمرنگ شدن نوک سینه
- برعکس شدن نوک پستان به سمت داخل
- جمع شدن و چروک شدن نقطه‌ای در پوست
- مشاهده تراکم نامتقارن در قسمت پایین سینه
اول این علائم را در همان حالتی که دست‌های‌تان در دو طرف بدن قرار دارد بررسی کنید؛ سپس، بازوهای‌تان را بالای سر ببرید و در این حالت هم موارد را چک کنید. می‌توانید این علایم ذکر شده را در دفتر یادداشت خود به صورت چک‌لیست داشته باشید و هر ماه جلوی‌شان تیک بزنید. شما می‌توانید با یک برنامه خودمراقبتی منظم و دقیق سلامت جسم و روان‌تان بهبود دهید.
بهترین زمان برای چکاپ زنان؛ لیست آزمایش چکاپ ضروری زنان بین ۲۰ تا ۳۰ سالگی
مرحله دوم معاینه سینه: بررسی لمسی بافت پستان
با استفاده از نوک انگشتان، سینه‌های خود را یک بار در حالت دراز کشیده و یک بار زیر دوش آب با دقت لمس کنید. آب و صابون در حمام به انگشتان شما اجازه می‌دهد تا به راحتی روی پوست‌تان سر بخورند و در صورت وجود توده، کیست یا هر بافت غیرعادی راحت‌تر لمسش کنید. با استفاده از فشارهای مختلف و صرف زمان، انگشتان خود را روی سینهها به صورت دورانی ماساژ دهید. حرکت انگشت‌ها را از نوک سینه شروع کرده و اول به سمت بالای سینه یعنی نزدیک استخوان ترقوه، بعد به سمت مرکز یعنی استخوان قفسه سینه و سپس به طرفین یعنی نزدیک زیر بغل بروید. این کار را با قرار دادن یک بازو روی سر خود انجام دهید و با دست دیگر سینه خود را ماساژ دهید. در پایان، نوک سینه‌های خود را به آرامی فشار دهید تا ترشحات را بررسی کنید.
ریسک معاینه سینه در خانه
خودآزمایی پستان در خانه هیچ ریسک پزشکی ندارد؛ همچنین اگرچه پیدا کردن توده در سینه می‌تواند نگران‌کننده باشد، اما لازم است بدانید که اکثریت توده‌های سینه بدخیم یا سرطانی نیستند. مخصوصا اگر زود تشخیص داده شوند راحت‌تر هم درمان می‌شوند. پس از ترس ابتلا به سرطان سینه این معاینه ساده را هر ماه انجام دهید و آن را تبدیل به یک عادت در برنامه خودمراقبتی‌‌تان کنید.
قدم بعد از خودآزمایی پستان
اگر توده یا ناهنجاری پیدا کردید، نترسید. به یاد داشته باشید که اکثریت قریب به اتفاق ناهنجاری‌های سینه خوش خیم یا غیرسرطانی هستند. پس با حفظ آرامش یک غربالگری دقیق زیر نظر پزشک متخصص انجام دهید. در واقع علاوه بر سرطان، توده‌های سینه می‌توانند به دلایل زیر به وجود بیایند:
- فیبروآدنوما (Fibroadenoma ) که یک تومور خوش خیم بافت پستان است.
- بیماری فیبروکیستیک سینه (Fibrocystic disease of the breast) که تجمع توده‌های دردناک در سینه است که خوش‌خیم بوده و خطرناک و کشنده نیست.
- پاپیلومای اینتراداکتال (Intraductal Papilloma ) که یک تومور کوچک و خوش خیم است که در مجاری شیر ظاهر می‌شود.
- نکروز چربی پستان (Breast fat necrosis) که به توده‌های ایجاد شده توسط بافت چربی اشاره دارد که گاهی به صورت کبودی ظاهر می‌شود.
این که بیشتر توده‌ها یا علایم غیرعادی، نشانه سرطان سینه نیست، بدان معنا نیست که شما باید یک توده یا غیرطبیعی را نادیده بگیرید. اگر توده‌ای پیدا کردید، حتما یک وقت معاینه از پزشک خود بگیرید تا بررسی‌های تخصصی‌تر انجام شود. به خاطر داشته باشید با انجام چکاپ‌های ضروری زنان به صورت ماهانه و سالانه خودتان را از ابتلا به بیماری‌های خطرناک و سخت نجات خواهید داد و زندگی باکیفیتی را هم در جوانی و هم در میانسالی تجربه خواهید کرد. از خودتان غافل نشوید!
از این منابع برای نوشتن این مطلب استفاده کردیم:
