روتین چیست؟ وقتی چشماندازهای زندگی مبهم میشود، روتین میتواند به ما کمک کنند تا با ناپایداری شرایط و تغییرات کنار بیاییم. روتینها ساختار مثبتی را برای روز ما فراهم میکنند و به ما کمک میکنند تا سلامت ذهن و روان خود را بهتر مدیریت کنیم.
فارغ از عقربههای ساعت، روتینها با روشی کیفی سیگنال تغییر در زمان روز را به ما نشان میدهند و اطلاع میدهند که چه زمانی چیزی بخوریم، بخوابیم یا ورزش کنیم؛ کی نور خورشید را دریافت کنیم و چه زمانی استراحت کنیم. همچنین باعث میشوند زمان بیشتری را برای چیزهایی که برایمان ارزشمند هستند و از آنها لذت میبریم اختصاص دهیم.
ایجاد یک روتین روزانه میتواند روابط ما، سلامت جسمانی، بهرهوری و تمرکز مان را بهبود ببخشد. نهایتا ثابت شده که داشتن روتین منظم روزانه، استرس را کاهش داده و حس ثبات و امنیت کمک میکند.
حفظ روتین وقتی که زندگی آشفته است امکان پذیر است؟
گاهی اتفاقاتی در سطح جامعه رخ میدهد که روتینهای زندگی بسیاری از مردم تغییر کرده و حفظ آن سخت میشود.
از اتفاقات اجتماعی و اقتصادی بگیر تا برای مثال تجربه اپیدمی که از سر گذراندیم. در تمام این زمانهای پر استرس و وقتهایی که زندگی نسبتاً خارج از کنترل به نظر میرسد، توانایی ایجاد ساختار و روتین، میتواند به ما کمک کند تا کنترل بیشتری روی اوضاع زندگیمان داشته باشیم.
چه کارمند باشیم، چه دورکار ، چه بیکار و چه خانهدار. وقتی اوضاع آشفته است، تطبیق با تغییرات ممکن است سخت بهنظر برسد. این طبیعی است و نباید خودمان را از این بابت قصاوت یا سرزنش کنیم. با این حال، آرام آرام دست به کار شدن برای ساخت یک روتین، که شامل زمان فعالیت و استراحت باشد، می تواند به بازگرداندن حس ثبات به زندگی ما کمک کند.
چرا روتین با خودش احساس ثبات میآورد؟
روتینها فقط برای کودکان نیستند، اگرچه همان روتینهایی که به آنها احساس امنیت و ثبات میدهد، میتواند برای بزرگسالان هم آرامش بخش و کارامد باشند.
یک لیوان شیر که هر شب قبل از مسواک و خواب، در ساعتی مشخص به دست یک کودک میدهیم، کارکردی فراتر از کلسیم و پروتئین دارد. این کارکرد همان حس امنیت و ثبات است که برای سلامت روان کودک ضروری است. اما اینها همان حسهایی است که در بزرگسالی هم به آن نیاز داریم، مخصوصا اگر شرایط بیرونی زندگی آشفته و اضطراب آور باشد.
با این مثال ایجاد روتین روزانه، میتواند بخشی از فرآیند بازوالدگری باشد که برای خودمان انجام میدهیم. اینکه در ساعات مختلف روز بدانیم اتفاق بعدی روزمان چیست، به ما کمک میکند که احساس آمادگی و استقرار بیشتری در زندگی داشته باشیم. همچین قدمهای کوچک برنامهریزی شده در طی یک روز به ما در مواجهه با حس ابهام نسبت به آینده کمک کیکند.
کنترلی در محدوده امکان و توانایی خودمان، در بین یک عالمه اتفاق دنیای اطراف که کنترلی روی آنها نداریم و فکر کردن به آنها اضطرابمان را بالا میبرند.
یک روال مثبت صبح و عصر
برنامه ریزی برای هر دقیقه از روز غیر واقعبینانه است؛ اما شروع یک روتین صبح و عصر می تواند یک حرکت کلیدی باشد. یک روتین صبحگاهی به ما کمک میکند تا بقیه روز را به خوبی تنظیم کنیم.
شروع روز با یک صبحانه سالم و مقداری فعالیت بدنی میتواند ما را در جای خوبی برای کل روز قرار دهد. اینطوری بدن و مغز ما سوخت مورد نیاز خود را از مواد مغذی دریافت میکند. از آن طرف مواد شیمیایی خوبی مثل اندورفین که با ورزش آزاد می شود هم کار خودش را برای یک شروع خوب انجام میدهد.
ایجاد یک روتین آرامش بخش عصر شامل چیزهایی مانند گوش دادن به کتاب صوتی/پادکست، یا دوش آب گرم، میتواند به ما کمک کند که آرام شویم و در مود خوبی برای خواب قرار بگیریم.
علاوه بر این، روتینها به ایجاد عادات خواب خوب کمک میکنند. وقتی خواب درستی داشته باشیم، یعنی انرژی بیشتری داریم، تمرکز بیشتری داریم و در طول روز بهرهورتر هستیم.
یک روتین می تواند بر سلامت روحی و جسمی ما تأثیر بگذارد. می گویند ۲۱ روز طول می کشد تا یک عادت جدید شکل بگیرد، و همین رویکرد را میتوان در مورد روتین ها نیز اعمال کرد. در اینجا چند فعالیت مهم وجود دارد که باید هنگام ایجاد روتین خود مدنظر داشته باشیم:
- ورزش
- ارتباط با دیگران
- وعدههای غذایی سالم
- خودمراقبتی
- فعالیتهایی که باعث شادی ما میشود
- فعالیتهایی برای پویایی ذهنی
- تنظیم زمان خواب و بیداری
روتین انگیزه ایجاد میکند
گاهی اوقات داشتن یک روتین میتواند به ما در انجام کارهایی دوست نداریم یا الویتبندیشان سخت است کمک کند؛ مانند ورزش یا الگوهای تغذیه سالم.
گذاشتن کارها در یک چک لیست روزانه یا علامت زدن آن در تقویم، احتمال انجام دادن آن را بالا میبرد. با گذشت زمان، این فعالیتها میتوانند به عنوان عادتهای خوب تثبیت شوند که انجامشان را آسانتر میکند. به طور کلی مکتوب کردن کارهایمان در قالب ژورنال نویسی یا یادداشت روزانه یک روش فوقالعاده برای نظم دادن به ذهن ماست.
یک روتین اختصاصی فقط برای خودمان
بعضی از افراد با داشتن برنامهای با چهارچوب مشخص راحتتر هستند، در حالی که بعضی دیگر از داشتن یک روتین آزاد خوشحالتر خواهند بود. سعی کنیم روتینی را پیدا کنیم که برای ما مناسب باشد و مدلهای مختلفی را امتحان کنیم تا آن روتینی که برا شخص ما جواب میدهد پیدا کنیم.
یکی با اینکه چند حرکت کششی در صبح انجام دهد خوشحالتر است و دیگری دوست دارد زمان تحرکش عصر باشد. هیچ اشکالی ندارد. بدن هر کس یک طور به تحرک جواب میدهد.
از کارهای کوچک شروع کنیم، انعطاف پذیر باشیم و مطمئن شویم روتینی که برنامهریزی میکنیم با سبک زندگی فعلی ما مطابقت داشته باشد و شخصیسازی اش کنیم.
آماده باشیم که به طور منظم روتینمان را چک کنیم و بهینهترش کنیم؛ اگر برای متعهد بودن به روتینمان نیاز به کمک دیگران داریم کمک بگیریم. عادتسازی یک فرآیند است که در طی زمان اتفاق میافتاد پس صبور باشیم.
همچنین اگر نیاز به هماهنگی بیشتر اطرافیان با خودمان داریم، با آنها درمیان بگذاریم. برای مثال اگر تصمیم گرفتهایم ساعت خاصی از روز دست از کار بکشیم و نوتیفهای گوشی را چک نکنیم، میتوانیم این را با همکارانمان در میان بگذاریم. حمایت اطرافیان وقتی میخواهیم یک تغییر را در زندگیمان رقم بزنیم، گاهی اوقات کلیدی است.
اگر از برنامه منحرف شدیم، به خودمان سخت نگیریم. که روتینها همیشه طبق برنامه پیش نمیروند. به خودمان اجازه دهیم تا در صورت نیاز، انعطاف و فضای بیشتری برای تنظیم روتینهای خود داشته باشیم.
خلاق باشیم و برای امتحان روتین های جدید آماده باشیم. حتی اگر در ابتدا برایمان عجیب و نا آشنا به نظر برسند.
سخنی از سلامتپاد
در هجمه خبرهایی که هر روز احساس اضطراب و سوگ را برایمان به همراه دارند، فکر کردن به راههایی برای حفظ خودمان ضروریتر از همیشه است؛ ممکن است بگویید در این وضعیت چطور به خودمراقبتی فکر کنم؟ چطور به روتین تغذیه و پوست و تحرک برسم؟ ذهن آگاهی به چه دردم میخورد؟ واقعیت این است که دایره کنترل ما بر زندگیمان در همین روتینی که برای خودمان مشخص میکنیم تعریف میشود.
همین تصمیمات و کارهای کوچک روزمره است که کمک میکند در بین دلایل بیشمار حس نا امنی، کمی حس تسلط به زندگی را پیدا کنیم. این چیزی است که برای افسرده و منزوی نشدن، به آن نیاز داریم. ما به خودمان نیاز داریم. خودی که سالم و امیدوار بماند.
برای نوشتن این مقاله از منبع زیر بهره گرفتهایم: