اگر نسبت به دستاوردهای دیگران حسادت می‌کنیم، این احساس از افکار غیر منطقی‌مان سرچشمه می‌گیرد و در نهایت به رفتار غیرمنطقی هم منجر می‌شود. برای درمان حسادت باید گام‌هایی در جهت تمرکز روی مسیر موفقیت خود برداریم بدون آنکه به موفقیت دیگران حسادت کنیم.
در اینجا به تفاوت غبطه خوردن و حسادت اشاره کرده‌ایم. غبطه خوردن یعنی “من آن چیزی که تو داری می‌خواهم” اما حسادت خیلی فراتر از رقابت و خواستن است. حسادت یعنی “من آن چیزی که تو داری می‌خواهم و همچنین نمی‌خواهم تو آن را داشته باشی”
غبطه خوردن اگر تحت شرایط خاصی باشد و کوتاه، عادی است. اما حسادت کردن مضر است.
اگر اغلب ثروت، مقام و ظاهر خود را با مردم اطراف خود مقایسه می‌کنیم یا از معاشرت با آدم‌هایی که به رویاهای‌شان می‌رسند احساس انزجار می‌کنیم دیگر اسمش غبطه خوردن نیست.
درمان حسادت از موفقیت دیگران ریشه در ناامنی‌های عمیق دارد
اگر چه خشم و حسادت شباهت زیادی به هم دارند، وقتی شخصی خشمگین می‌شود اغلب احساساتش را نشان می‌دهد اما حسادت معمولا خود را پشت لبخندی مصنوعی پنهان می‌کند و افراد احساسات واقعی خود را با ماسکی از مهربانی مصنوعی می‌پوشانند.
حسادت از موفقیت دیگران ریشه در ناامنی‌های عمیق دارد. سخت است که برای دستاوردها و موفقیت‌های دوستمان خوشحال باشیم در حالی که به حال خودمان افسوس می‌خوریم.
هنگامی که احساس ناامنی می‌کنیم، گویی که موفقیت دیگران، کمبودهای ما را بیشتر به رخ می‌کشد. حتی این فکر که خوش‌شانسی و اتفاقات خوب بیشتر برای دیگران پیش می‌آید، باعث بدخلقی و عصبانیت‌مان می‌شود. باید بتوانیم به استقلال شخصیتی و عزت نفس بالا دست یابیم تا این ناامنی‌ها و احساسات آزاردهنده از ما دور شود.
مروری بر دلایل حسادت
دیدگاه ما نسبت به آدم‌ها دقیق نیست
ما هیچ‌وقت نمی‌دانیم که پشت درهای بسته چه خبر است. “دن” خبر نداشت که هر یک از همسایگانش با چه مشکلاتی سروکله می‌زنند و تنها براساس آن چیزی که می‌دید حسادت می‌کرد.
حسادت می‌تواند صرفا براساس یک کلیشه به وجود آید. باورهایی مثل اینکه آدم پولدارها آدم‌های بدذاتی هستند یا “صاحبان کسب و کار” حریص هستند. این نوع کلیشه‌ها می‌توانند حسادت ما را نسبت به شخصی که حتی نمی‌شناسیم برانگیزند.
تحقیقاتی در سال ۲۰۱۳ با عنوان «درد آن‌ها و لذت ما: با محتوای کلیشه و خشنودی از شکست دیگران» نشان داد که مردم نه تنها به موفقیت افراد متخصص و پولدار حسادت می‌کنند، بلکه از بدشانسی و شکست‌های آنان نیز لذت می‌برند.
درمان حسادت؛ شرایط خود را تغییر دهیم
اگر احساس خوبی نسبت به کسی که هستیم نداریم، باید دلیلش را پیدا کنیم. شاید رفتارمان سالم نباشد و در این صورت باید بررسی کنیم که با ایجاد چه تغییری می‌توانیم رفتاری مطابق با ارزش‌ها و اهداف خود داشته باشیم.
نگرش‌مان را عوض کنیم
اگر هماهنگ با اهداف و ارزش‌های‌مان زندگی می‌کنیم اما همچنان به دیگران حسادت می‌کنیم، شاید افکار غیرمنطقی‌مان اجازه نمی‌دهند که از موفقیت دیگران خوشحال شویم.
اگر مدام فکر کنیم “من احمقم” یا “من به خوبی دیگران نیستم.” واضح است که با دیدن موفقیت دیگران حسودی‌مان شود و نه تنها ممکن است افکار غیرمنطقی راجع به خودمان داشته باشیم، بلکه راجع به دیگران هم غیرمنطقی فکر می‌کنیم.
نمایش خوشبختی در شبکه‌های اجتماعی و حسادت
تحقیقاتی در سال ۲۰۱۳ با عنوان “حسادت در فیس بوک: یک تهدید مخفی برای رضایت از زندگی کاربران” توضیح می‌دهد که چرا برخی از افراد در هنگام وقت‌گذرانی در فیسبوک برخی احساسات منفی را تجربه می‌کنند.
محققان کشف کردند که بالاترین سطح حسادت و خشم در افراد، زمانی است که دوستان‌شان عکس‌های تعطیلات خود را به اشتراک می‌گذارند، آن‌ها وقتی دوستان‌شان تبریک‌های زیاد تولد و آرزوهای خوب می‌گرفتند نیز حسودی می‌کردند.
در نهایت، مطالعه به این نتیجه رسید که افرادی که احساسات منفی زیادی را هنگام مرور فیسبوک تجربه می‌کنند، رضایت‌شان نسبت به زندگی کاهش می‌یابد.
آیا واقعا این چیزی است که به عنوان یک شخص بالغ باید در این دنیا بدست آوریم؟ نارضایتی از زندگی بخاطر تبریک‌های تولد کسی دیگر؟ یا حسادت به سفرها و تعطیلات دوستان‌مان؟
چند راه برای کنترل و درمان حسادت
اگر به دیگران حسادت می‌کنیم، راهکارهای زیر را دنبال کنیم تا افکارمان را تغییر دهیم:
- از مقایسه خود با دیگران اجتناب کنیم.
- عوض قضاوت کردن مردم براساس کلیشه‌ها سعی کنیم آن‌ها را بشناسیم.
- بیش از حد به نقطه ضعف‌هایمان فکر نکنیم.
- از زیر ذره‌بین گذاشتن قدرت و توانایی مردم دست بکشیم.
- موفقیت دیگران را کوچک نکنیم.
- گشتن به دنبال عدل و انصاف را متوقف کنیم.
جلوگیری از حسادت؛ تمرکز بر همکاری به جای رقابت و حسادت
تا زمانی که به آدم‌ها در زندگی به چشم رقیب نگاه کنیم، همیشه تمرکز و تلاش‌مان بر روی برنده‌شدن می‌ماند. نمی‌توانیم روابط سالمی با کسی داشته باشیم چون به جای کمک کردن، یکدیگر را می‌کوبیم.
برای جلوگیری از حسادت، باید نگاه رقابتی‌مان را عوض کنیم. شاید دوست داشته باشیم جذاب‌تر از دوست صمیمیمان بنظر برسیم. یا از برادرمان پولدارتر باشیم. هیچ متوجه‌ایم که دیدن این افراد به چشم رقیب چقدر بر روی رابطه‌مان تاثیر می‌گذارد؟ حالا اگر به آن‌ها به چشم عضوی از یک تیم نگاه کنیم چی؟
حضور افراد توانمند و با مهارت در زندگی‌مان می‌تواند باعث کمک بسیاری به ما شود. اگر برادرمان در مسائل مالی موفق است به جای تلاش برای خریدن وسایل گران شبیه به او، از او نکاتی مفید در ارتباط با مدیریت مالی یاد بگیریم. اگر همسایه‌مان سبک زندگی سالمی دارد چرا از او طرز تهیه چند غذای سالم نپرسیم؟
ساختن روابط الهام‌بخش به‌جای حسادت
داشتن رفتاری فروتنانه باعث می‌شود حس بسیار خوبی راجع به خودمان داشته باشیم دقیقا همان حسی که دیگران هم نسبت به ما خواهند داشت.
هنگامی که بتوانیم برای دستاوردهای دیگران خوشحال باشیم، افراد موفق را بیشتر جذب می‌کنیم. اینکه اطراف‌مان را پر از آدم‌هایی کنیم که برای اهداف‌شان تلاش می‌کنند برایمان خوب است. آن‌ها به ما انگیزه، الهام و اطلاعات می‌دهند و ما را در دستیابی به اهداف‌مان موفق می‌سازند.
تعریف ما از موفقیت
اگر چه بسیاری از مردم موفقیت را با پول تعریف می‌کنند، اما هر کسی آرزوی ثروتمندبودن ندارد. شاید تعریف‌مان از موفقیت، خدمت به جامعه با صرف زمان و مهارت باشد. یا زمانی احساس خوشبختی می‌کنیم که بتوانیم کمتر کار کنیم و زمانی برای بودن کنار عزیزان‌مان داشته باشیم. اگر این تعریف ما از موفقیت باشد، نیازی به حسادت به کسی که برای درآمدش تلاش و کار زیادی می‌کند نیست، زیرا این امر با تعریف او از موفقیت سازگار است.
وقتی مردم می‌گویند “من همه چیزهایی که می‌خواهم را دارم اما احساس خوشحالی نمی‌کنم.” اغلب به این دلیل است که آن‌ها واقعا چیزی که می‌خواهند را ندارند و با توجه به تعریف شخص دیگری از موفقیت زندگی می‌کنند، عوض اینکه با خودشان صادق باشند.
برای جلوگیری و درمان حسادت، از آینده‌تان به امروز نگاه کنید!
برای ایجاد تعریف خود از موفقیت، گاهی اوقات بهتر است که به تصویر زندگی کلان‌تر نگاه کنیم نه صرفا همین مرحله از زندگی. تصور کنیم که در پایان راه زندگی خود هستیم و به سال‌هایی که گذراندیم نگاه می‌کنیم. چه پاسخی به این سوالات به ما بیشترین آرامش را می‌دهد؟
باید بتوانیم احساس ترحم به خود را کنار بگذاریم و بررسی کنیم بزرگ‌ترین دستاوردهای ما در زندگی چه بوده؟ آیا بزرگ‌ترین دستاوردمان پول است؟ کمکی که به دیگران کردیم؟ خانواده‌ای که تشکیل دادیم؟ کسب و کاری که راه انداختیم؟ تغییری که در جهان ایجاد کردیم؟
از کجا مطمئنیم که آن کارها را به بهترین شکل ممکن انجام داده‌ایم؟ چه شواهدی وجود دارد که نشان دهد به اهداف خود رسیده‌ایم؟ آیا مردم از کارهای ما قدردانی می‌کنند؟ حساب بانکی‌مان نشان می‌دهد که پول زیادی به دست آورده‌ایم؟
بهترین راه‌هایی که زمان، پول و استعدادمان را در آن صرف کردیم چه بود؟ کدام خاطره زندگی‌مان بیشترین ارزش را برای ما دارد؟ چه فعالیت‌هایی بیشترین حس غرور و کمال را در ما بیدار کرده است؟
تعریف خود را از موفقیت بنویسیم. وقتی خواستیم به تلاش دیگران برای دستیابی به موفقیت حسادت کنیم، به خودمان یادآوری کنیم که موفقیت از نگاه ما چطور تعریف می‌شود. دلیل حسادت‌مان چیست؟ مسیر هرکس به موفقیت متفاوت است و مهم است که درک کنیم مسیر ما خاص و منحصر بفرد است.
صبوری و تاب‌آوری در این مسیر می‌تواند به ما کمک کند تا احساسات و هیجانات‌مان را شناسایی کنیم و راه‌های کنترل و مدیریت را یاد بگیریم. در مورد صبوری کردن در این مقاله بیشتر بیشتر و عمیق‌تر بخوانید: صبوری چیست؟
درمان حسادت؛ خوشحالی برای موفقیت دیگران را تمرین کنیم
اگر در حال تلاش برای دستیابی به تعریف خود از موفقیت هستیم و ناامنی‌های‌مان را هم می‌شناسیم، می‌توانیم دستاوردهای دیگران را بدون هیچ حسادتی جشن بگیریم.
دیگر فکر نمی‌کنیم که موفقیت دیگران مانع از موفقیت ما باشد و یاد می‌گیریم به یکدیگر به چشم رقیب نگاه نکنیم. در عوض صادقانه برای کسی که وارد مرحله جدیدی از زندگی‌اش شده یا به موفقیتی رسیده، احساس خوشحالی می‌کنیم.
چگونگی پذیرش پیشرفت دیگران باعث تقویت ما خواهد شد
هنگامی که برای جلوگیری از حسادت تلاش می‌کنیم و حسادت به موفقیت دیگران را متوقف کنیم، دیگر آزاد هستیم تا به هدف‌های خود برسیم. زندگی را با توجه به ارزش‌های خود جلو می‌بریم و دیگران را بخاطر تلاش برای هدف‌های‌شان متهم نمی‌کنیم.
اما زمان‌هایی در زندگی وجود دارد که ما را درگیر می‌کند. همان لحظاتی که خیلی سخت است ولی باید برای جلوگیری از حسادت خود تلاش کنیم و با دیگران برای رسیدن به موفقیت همراه شویم.
